UĞUR YILDIRIM-İLİÇ – Erzincan İliç’te yaşanan maden faciasının 7’nci gününde kayıp 9 işçiyi arama çalışmaları, sahada 10-20 santimlik kayma tespit edilmesi üzerine durduruldu. Maden sahasında önceki gece ve dün jeo-radarla yapılan hassas ölçümler sırasında liç yığınının bulunduğu yapay dağda hareketlilik tespit edildi. Bölgede vadiye akmayan yaklaşık 25 milyon metreküplük toprağın yerinden oynayıp yeni bir faciaya yol açmaması için sahada arama-kurtarma çalışmaları durduruldu.
‘Ciddi hareketlilik var’
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, bölgede inceleme yaparak, son gelişmelerle ilgili bilgileri paylaştılar.
Bakan Bayraktar, maden kazasının yaşandığı sahada ciddi heyelan riski bulunduğunu belirterek, “Bu risklerden dolayı şu anda sahada arama faaliyetlerini durdurmuş durumdayız” dedi. Bayraktar, “Özellikle yığının kaymamış bölgelerinde şu anda ciddi bir hareketlilik var” diye konuştu. Kayan toprağın taşınacağı yerle alakalı çalışmaların Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koordinasyonunda ve onayında yürütüldüğünü de belirten Bayraktar, “Dolayısıyla onların onay vermediği herhangi bir yere, bu heyelanlı toprağın konulması söz konusu değil. Bu konuda endişe edilecek bir şey yok” ifadelerini kullandı.
‘Aktif hale geldi’
İçişleri Bakanı Yerlikaya da bölgeye yerleştirilen radarla sismik ölçümler yaptıklarını belirterek, şunları söyledi:
“Bir alarm sistemi de var. Eğer toprak kütlesinin Sabırlar Vadisi ve manganez tarafına kayma ihtimali olursa aşağıdaki arama faaliyetindeki arkadaşlarımızın, çalışan kamyon, iş makineleri vesaire onların tamamıyla ilgili birçok hızlı çalışan uyarı mekanizmamız var. Şimdi açık konuştuğumuzu biliyorsunuz. Manganez ocağıyla ilgili az önce Sayın Bakanımız da söyledi, dün akşam ilk anından itibaren 6 gün önceki olayın olduğu günden bu yana oradaki duran kütlenin stabil değil maalesef aktif ama gittikçe de daha aktif hale gelme riskini görünce oradaki arama faaliyetini durdurduk.”
2 şiddetinde deprem etkisi
AFAD tarafından olay günü saat 14.30’da İliç merkezli 2.0 büyüklüğünde yaşanan depremin heyelanı tetikleyip tetiklemediği sorusunun üzerine Bakan Bayraktar, “Bizim teknik ekibin, akademisyenlerin değerlendirmesi heyelandan dolayı bir depremin olduğu şeklinde. Yaklaşık 2.0 şiddetinde bir deprem” dedi.
TUTUKLANAN ŞÜPHELİLER FACİAYI SANİYE SANİYE ANLATTI
Çatlaklara rağmen sahayı patlatmışlar
ERZİNCAN DHA- İliç’deki maden faciasıyla ilgili tutuklanan 6 şüphelin ifadeleri ortaya çıktı. Maden alanının genişletilmesi için çatlaklara rağmen olay günü de sahada patlatılmaların gerçekleştirildiği anlaşıldı.
■Savcılıktaki ifadesinde sabah saatlerinde çatlaklara ait fotoğrafların geldiğini belirten oksit kırıcı mühendisi olarak görev yapan Şenol Demir, “Yanımdaki arkadaşımla beraber yığma liç bölgesine çıktık. Buradan online toplantıya katıldık. Toplantıda iş güvenliği anlamında sıkıntı olup olmadığı soruldu. Yığın liç kıdemli süpervisörü Kenan Öz ‘Yığın liç bölgesinde çatlaklar’ var diyerek bakılmasını söyledi. Daha sonra toplantı sonlandırıldı. Daha sonra toplu bir şekilde çatlaklar incelendi. ‘Sahayı boşaltıyoruz’ denildi. 14.28’de ofisteydim, deprem olduğunu düşünerek dışarı çıktım. Dışarı çıktığımda da yığın liçin kaymış yıkılmış olduğunu gördüm. Personeli tek tek aradım. 8 kişiye ulaşamadım” dedi. Demir, “Maden içerisinde bulunan yığın liç bölgesinin faz/alan genişletmesi için yapılan patlatmaların da etkili olabileceğini düşünüyorum. 13.02.2024 günü Anagold Maden sahasında patlama yapıldı” ifadelerini kullandı.?
■Soysal Doğan: “Çatlakları kontrol ederken alanın hareketlenmeye başladığını fark ettim ve alandan koşarak uzaklaştım.”
■Şirkette Oksitproses Müdürü olarak görevli Hüseyin Üstündağ: “Doğu bölgesinde 2 radar ve 2 robotik makine eksikti. Bunun için açık işleme birimi bütçesinde yer ayrıldı. Ancak olay olduğu tarihte bu bölgede henüz cihazlar alınmamıştı.”
■Oksit bölümü başmühendisi Murat Bayraktar: “Liç bölgesinde mebran işini Yesti firması yapmakta, inşaat işlerini ise Çiftay şirketi yapmaktadır. Çiftay şirketi kamyonla malzeme taşınması, delme patlatma işlerini yapmaktadır. O gün de 12.00 gibi patlama yapıldı… Biz alanda önce çatlakların olduğu yeri gezdik. Çatlaklar çizgi hat boyu şeklindeydi. Güneybatıdan kuzeydoğuya süreklilik arz ediyordu. Jeoteknik Berkay Mısır ile görüşme yaptık. Kendisi 70 milim kayma olduğunu söyledi. Bu kayma miktarı tehlikeli bir miktardır. Bütün çalışanların alanı terk etmesi için süratli bir şekilde bağırarak uyarıda bulundum.”
■Kanadalı yönetici Jain Ronald Gulle: “Olay günü liç bölgesine Murat Bayraktar ile giden kişilerdenim. Oradaki çatlakları gördük ardından bunu da bildirmek için Anagold madendeki odama gittim. Amerika’daki merkeze bu durumu saat 11.00’de bildirdim. Saat farkından dolayı gece 02.00 olması nedeniyle tarafıma herhangi bir dönüş yapılmadı. Bana 2022 yılı Ağustos ayında 8 metre olması gereken yüksekliğin geçildiği bildirildi. Olay günü sahaya çıktığımda küçük çatlaklar gördük. En büyük çatlak 6 santim büyüklüğündeydi.”
